Bezpieczna praca w rolnictwie – Pilarki tarczowe i łańcuchowe

Bezpieczne użytkowanie pilarki tarczowej, zależy przede wszystkim od posiadania przez nią urządzeń ochronnych oraz używania niezniszczonej i dobrze osadzonej tarczy piły. Przed każdym uruchomieniem pilarki tarczowej należy skontrolować stan techniczny całego urządzenia oraz sprawność instalacji elektrycznej. Przy przecinaniu wzdłużnym należy bezwzględnie stosować klin rozszczepiający, prowadnicę i drewniany popychacz. Nigdy nie wolno stać na linii ewentualnego odrzutu przecinanego drewna. Bezwzględnie, należy dbać o porządek na stanowisku pracy, na bieżąco uprzątać materiał drzewny, w szczególności usuwać odpady ze stołu pilarki, po uprzednim wyłączeniu urządzenia i odczekania do momentu zatrzymania wszystkich elementów ruchomych. Przystępując do pracy, należy używać okularów ochronnych i ochronników słuchu.

Pilarki łańcuchowe w odróżnieniu od tarczowych używane są przede wszystkim przez robotników leśnych przy pozyskiwaniu drewna. Zatrudniony do pracy w lesie operator pilarki musi odbyć szkolenie i uzyskać uprawnienia. Jednak coraz częściej pilarką łańcuchową posługuje się również wielu rolników, nieposiadających takich uprawnień, które np. przy pozyskiwaniu drewna na własne potrzeby nie są wymagane.

Aby bezpiecznie użytkować pilarkę łańcuchową, należy przed przystąpieniem do pracy sprawdzić jej stan techniczny:
• napięcie, naostrzenie i smarowanie łańcucha tnącego,
• stan prowadnicy i jej końcówki – czy nie są popękane,
• prawidłowe reagowanie pilarki na zwiększenie i zmniejszenie obrotów („gazu”)
oraz czy podczas biegu jałowego piła nie jest w ruchu,
• sprawność hamulca bezpieczeństwa.
Nie wolno uruchamiać pilarki bez zamontowanego urządzenia tnącego (prowadnicy i łańcucha) oraz osłony sprzęgła. Podczas ścinki drzewa i przerzynki drewna należy rozpoczynać cięcie od przyłożenia piętki pilarki do ścinanego lub przerzynanego drzewa, unikając cięcia końcówką prowadnicy (nastąpi niebezpieczne odbicie). Przy ścince drzewa trzeba unikać cięcia górną płaszczyzną prowadnicy – nie przecinać zawiasy (niedopiłu) ścinanego drzewa. W momencie rozpoczęcia upadania drzewa, trzeba oddalić się na bezpieczną odległość od drzewa (ok. 5 m), by nie zostać uderzonym odbitym od ziemi odziomkiem.

Większość pilarek tarczowych używanych przez rolników to pilarki zbudowane domowym sposobem z dostępnych części (nie zawsze w dobrym stanie technicznym) i silnika elektrycznego z innych maszyn. Regułą jest brak osłon tarczy piły, klina rozszczepiającego, osłony napędu i wyłącznika awaryjnego.

Większość zdarzeń wypadkowych występuje podczas cięcia drewna na opał, czyli cięcia poprzecznego; są to skaleczenia rąk dłoni, nierzadko prowadzące do amputacji palców. Wypadki podczas wzdłużnej przerzynki dłużyc i tarcic zdarzają się rzadziej, ale obok urazów rąk powodują obrażenia ciała na skutek odrzutu przerzynanego drewna.
Niezbędne zabezpieczenia każdej pilarki tarczowej:
• osłona elementów przekazujących napęd z silnika,
• kaptur ochronny górnej części piły,
• osłona dolnej części piły,
• klin rozszczepiający.

Pamiętaj !!
Gdy pracujesz piła łańcuchową, dla Twojego bezpieczeństwa powinien Ci ktoś towarzyszyć. Pamiętaj jednak, aby w strefie zagrożenia upadkiem ścinanego drzewa nie przebywały osoby postronne. Strefa zagrożenia obejmuje obszar o promieniu przynajmniej dwukrotnej wysokości ścinanego drzewa.

Opracowała: starszy inspektor PT KRUS w Lubaniu Magdalena Krasowska
Źródła:
• broszury KRUS
• www.gov.pl/krus